In een serie lectures over de toekomst van onze leefomgeving ontrafelen we de uitdagingen voor de stad van morgen. In de laatste aflevering gaan we in gesprek over de kracht van ontwerp bij één van de heetste topics; de verdichtingsopgave van Utrecht
De aantrekkingskracht van stad zet onverminderd door. Utrecht verwacht in 2040 ruim 430.000 inwoners te tellen, een groei van ruim een kwart ten opzichte van 2018. We wonen en werken straks met ruim 80.000 meer mensen in dezelfde ruimte. Tegelijkertijd staat de leefomgeving voor andere grote uitdagingen. Ons klimaat verandert. We krijgen te maken met extreem hete dagen, piekbuien en lange periodes van droogte. Onze infrastructuur van waterwegen, riolering en stadsnatuur is daarop niet ingericht. De stad wil in korte tijd energieneutraal zijn, haar CO2 uitstoot minimaliseren en met duurzame bronnen onze huizen en gebouwen verwarmen en van elektriciteit voorzien. De afvalstromen moeten drastisch omlaag om onze footprint op de aardbol te verkleinen. En hoe zorgen we in deze opgaven dat ook iedereen in de stad mee komt? Hoe verbinden we al deze ambities aan de groei van de stad?
#6 Dicht, dichter, dichtst
Is de Utrechtse tango op de krappe woningmarkt innovatief genoeg om aan de grote hoeveelheid en gevarieerde woonvraag te voldoen? Kunnen alle uitdagingen die op ons afkomen zoals in de voorgaande lectures besproken integraal goed meegenomen worden? Het wordt tijd voor duidelijke keuzes over waar, welke functies en voor wie gebouwd wordt. En over de manier waarop. Hoe ‘dicht’ willen we bouwen? Wat kan een gebied of wijk eigenlijk aan? Zijn de aangewezen (prioriteits)gebieden voldoende voor de grote vraag. En wat zijn eigenlijk de kwalitatieve woonwensen? Welk sturingsmechanismen kan en wil de gemeente inzetten om bij te dragen aan een kwalitatieve, gevarieerde, voor iedereen toegankelijke stad? In de lecture Dicht, dichter, dichtst gaan we in gesprek over de kracht van ontwerp bij één van de grootste topics; de verdichtingsopgave van Utrecht.
Drie korte presentaties nemen ons mee naar de mogelijkheden, en we gaan met elkaar in gesprek hoe we deze opgave samen kunnen oppakken:
Wisselspoor, DELVA Landscape Architects/Urbanism + Studioninedots
Albert Herder van Studioninedots spreekt over Wisselspoor, het plan voor de historische 11-hectare grote spoorwerf aan de 2e Daalsedijk in Utrecht. De ontwikkeling van Wisselspoor gaat volgens hun stedenbouwkundig Cityplot Concept, bestaande uit compacte, flexibele stadsblokken met veel kleinschalige, gemengde typologieën, gebruikers en functies. Het plan is een aanvulling op algemene maatschappelijke ambities voor het verlagen van het verkeer, meer participatie van de gemeenschap en een hoge kwaliteit van de openbare ruimte. Zie ook Wisselspoor – stoer stukkie stad.
Merwerde, OKRA / marco.broekman
Martin Knuijt van OKRA landschapsarchitecten gaat in op hun plan voor de Merwedekanaalzone. Een groot deel van de extra woningen zal gebouwd worden op het Stadseiland. OKRA maakte in samenwerking met de gemeente, stedenbouwkundigen, eigenaren, ontwikkelaars en gebruikers een plan voor de openbare ruimte voor deelgebied 5, gelegen tussen de Balijebrug en Socratesbrug. De ambitieuze wijk, met hoge woningdichtheid, wordt in hoge mate klimaatbestendig, met innovatieve mobiliteitsconcepten. Hoe ontwerp je kwalitatief hoogwaardige buitenruimte in hoge woningdichtheden? Kijk hier voor meer info over het plan.
Galaxy Tower Utrecht, Tangram
Bart Mispelblom Beyer van TANGRAM Architecten vertelt aan de hand van de Galaxy Tower wat hoogstedelijk verdichten op een knooppunt vraagt. Welke ruimtelijke principes zijn essentieel om een hoog gebouw een plek te geven als onderdeel van de stad. Hoe stimuleer je bijvoorbeeld het buurtgevoel en een levendige omgeving? En kunnen we deze principes ook op andere knooppunten toepassen? De Galaxy tower, Jaarbeurshotel met 300 appartementen, is een schakel tussen de zakelijkheid van het Jaarbeursplein en de nieuw te ontwikkelen woonbuurt. De toren wordt opgebouwd uit kleinere, gestapelde bouwvolumes zodat het als hoog stedelijk gebouw ook kan aanhaken bij de nieuwe woonwijk. Met een gemengd programma heeft het een scharnierfunctie naar de achter gelegen woonbuurt, terwijl het ook open staat voor gebruikers uit de stad. Zie hier voor meer info over dit project.
De lecture wordt gemodereerd door Danielle Arets, associate lector journalistiek en innovatie Fontys Hogeschool en Design Academy Eindhoven. Na iedere presentatie gaan we in gesprek met genodigden, alsmede bouwers, ontwikkelaars, politiek, ontwerpers en iedere geïnteresseerde over de specifieke en generieke oplossingen, schaalbaarheid en de slimme knoppen om de opgave te versnellen.
Dit programma is een initiatief van AORTA mede mogelijk gemaakt door:
