Datum: 18-11-2013
Steden zijn hot! ‘We willen weer in de stad wonen’. Niet alleen de ouderen vanwege de voorzieningen en het culturele aanbod, maar ook de jongeren met kinderen. Ze gaan niet weg als de kinderen de schoolleeftijd hebben bereikt, maar willen juist in de stad blijven wonen, zo viel op te maken uit een interview met twee jonge gezinnen uit Utrecht in het NRC van afgelopen juli. Gebrek aan ruimte in huis bleek geen reden om uit te wijken naar de Vinex, omdat ze graag alle belangrijke dingen op fietsafstand wilde hebben, cultuur, winkels, school en soms ook werk.
Tekst: Hugo van der Steenhoven
Toevallig of niet, ook het fietsgebruik in populaire steden als Utrecht, Amsterdam, Zwolle, Groningen en de Hollandse steden reist de pan uit, met name de combinatie Fiets-trein is fors toegenomen: bijna 45 % van alle ritten naar het station gaat op de fiets. Fietsfiles in sommige steden zijn geen ‘toekomstmuziek’ meer maar realiteit. Wat is er zo aantrekkelijk aan steden dat het inwoneraantal weer groeit? Natuurlijk een combinatie van factoren. De ‘kenniswerkers’ van nu houden van een omvangrijk en alternatief cultuuraanbod, groot gebruik van nieuwe social media, goede en mooie openbare ruimte waar je elkaar kan ontmoeten en je moet op de fiets overal kunnen komen. Het is niet voor niets dat steden als Parijs, London en New York druk bezig zijn om de fiets te promoten en voor veel geld fietsvoorzieningen aan te leggen. Jongeren blijken minder gehecht aan het bezit van een auto, maar willen hem wel gebruiken als het nodig is, waardoor de deelauto oprukt en jongeren in de stad voor korte verplaatsingen de fiets pakken.
“Fietsfiles in sommige steden zijn geen ‘toekomstmuziek’ meer maar realiteit”
Helaas is in veel steden de ruimte beperkt, het meest nog in de steden met een oude historisch kern zoals Utrecht, Delft en Groningen. Daar moeten keuzes gemaakt worden, omdat het beleid om én de auto, én het OV en de fiets in te passen niet meer gaat. Mijn mening is dat steden die fietsen en lopen (en OV) de ruimte geven de toekomst hebben, zeker als ze dat weten te combineren met mooie pleinen en ontmoetingsplekken. De auto is een handig vervoermiddel, vooral voor buiten de stad. In de stad veroorzaakt die ruimtegebrek en luchtvervuiling en bovendien ben je met de fiets ook nog een keer overal sneller. Verbreed de trottoirs, verdubbel de fietspaden, stel de verkeerslichten in op voetgangers en fietsers, maak een auto-luwe binnenstad zoals Den Haag onlangs deed, maar Utrecht Delft en Leiden al eerder. Maak parkeerplaatsen aan de randen van wijken, bovengronds en ondergronds, zodat kinderen weer kunnen spelen op straat en ouderen veilig kunnen lopen en fietsen. Laat fietsers overal toe zoals Den Bosch dat ook doet in het winkelgebied, zodat ook de ondernemers kunnen profiteren van de vele fietsers die de binnenstad aan doen(fietsers besteden net zoveel of meer!).
“steden die fietsen en lopen de ruimte geven hebben de toekomst”
Op 7 september stond er een mooi stuk in de Volkskrant over de aanleg van een 7km lang park in Madrid (mede bedacht door West 8). De snelweg die er eerst liep is volledig ondergronds gebracht. Een enorme oppepper voor de hele stad, langs de hele route kan gefietst worden en geflaneerd. De stad is weer van de mensen.
De fietsersbond wil graag samen met anderen partijen en de lokale overheid in de steden werken aan leefbare duurzame steden, waar ruimte is voor schoon vervoer, ruimte voor ontmoeten, recreëren en waar voetgangers en fietsers veilig en snel overal kunnen komen.
Hugo van der Steenhoven // Foto’s: Ruth Catsburg
Hugo van der Steenhoven is directeur van de Fietsersbond en daar o.a verantwoordelijk voor productvernieuwing. Daarnaast is hij lid van de raad van toezicht van het SWOV (stichting wetenschappelijk onderzoek verkeersveiligheid). Hij stond aan de wieg van nieuwe projecten als Fiets filevrij en rij2op5.