Datum: 13-10-2021

Vrijdag 8 oktober organiseerde Utrecht Sustainability Institute een symposium op en over het Werkspoorkwartier. Een impressie van een inspirerende dag over trots en innovatie van circulaire pioniers.

Door Jens van Kamp

Op een stralende herfstdag startte het programma van het Utrecht Sustainability Institute met rondleiding over het Werkspoorkwartier. De enthousiaste Bart Witte loodste ons door De Havenloods waarin DePlaatsmaker een creatieve broedplaats heeft gerealiseerd. Architect Sietse van der Spuij (Urbanizer Architecten) en community manager Sjaan van Riel gaven een rondleiding door het ‘escheresque’ ontwerp van Van der Spuij in de oude Loods. De bonte verzameling van creatieve makers zitten verstopt in een labyrint van trappen en verdiepingen waardoor een soort creatieve jungle is ontstaan die samengebonden wordt door een centrale ontmoetingsplek op de eerste verdieping.

De Havenloods (Foto: Jens van Kamp)

Groene oase

De route vervolgde langs het Hof van Cartesius en Buurman Utrecht waar zakelijk leider Bianca Ernst ons vertelde over de materiële sprokkelstukken waaruit de gebouwen aan het Hof zijn opgebouwd. De oorsprong van het materiaal varieert van een nooit in gebruik genomen school, tot een gesloopt NS station. Het resultaat vormt een bonte, maar harmonieuze en groene oase.

Timmerfabriek

Tijdens het aansluitende Symposium werden de projecten verder toegelicht en uitgediept door de architecten, makers en andere betrokkenen van het Werkspoorkwartier. Architect Eldin Fajkovic van Respace vertelde hoe de box-in-box invulling van de werkspoorfabriek tot de nodige kopzorgen had geleid omdat de entree van de Werkspoorfabriek zo klein was dat het onmogelijk was grote eenheden naar binnen te krijgen. De oplossing werd gevonden door de Werkspoorfabriek zelf in te richten als tijdelijke timmerfabriek en de benodigde eenheden ter plaatsen te fabriceren. Zo is de werkspoorfabriek tijdens het proces overgegaan van timmerfabriek tot bouwplaats en uiteindelijk opgeleverd als kantoorruimte.

Pionieren

Het pionieren en gedwongen worden tot innovatie was ook de rode draad in de bijdrage van Charlotte Ernst, architect en creatief leider van het Hof van Cartesius. Door met circulaire materialen het Hof op te bouwen, werden de vragen en oplossingen zo specifiek dat er een fluïde rolverdeling ontstond tussen ontwikkelaar, architect, en aannemer. Ook uit de bijdrage van wethouder Klaas Verschuure bleek hoe het voor de gemeente pionieren was geweest omdat er weliswaar eerder circulaire projecten waren geweest, maar nog nooit een integraal circulair project van deze schaal was ondernomen.

Symposium (Foto: Jens van Kamp)

Succesvol plaatsmaken

Het pionieren zorgde voor uitdagingen, maar de oplossingen zorgden voor nieuwe verbindingen tussen lokale makers, gemeente en onderwijsinstellingen. Inmiddels staat het gebied niet meer in de kinderschoenen. De eerste lessen zijn geleerd en het resultaat is een professioneel en inspirerend terrein dat ook in de rest van Nederland niet onopgemerkt is gebleven. Onder de aanwezigen waren namelijk afgevaardigden van andere gemeenten die kwamen leren hoe je succesvol plaatsmaken aanpakt. Het onderstreept hoe trots Utrecht mag zijn op de ontwikkeling van het Werkspoorkwartier.